یافتن وتعیین مشکلات الکتریکی سیستم های تهویه مطبوع بدون استفاده ازVOM(ولت- اهرم
متر)برای یک تکنسین تقریبا غیر ممکن است.تنوع کار این وسیله ,برای یک تکنسین ارزش
بسیاری داردومی توان از آن برای آزمایش ولتاژ,مشخص کردن مدار های الکتریکی,تعقیب کردن
سیم ها وکنترل مشکلات برقی به وجود آمده در هر محلی استفاده نمود.در صورت کسب تبحر کافی
دراستفاده از این وسیله,هر کس می تواندراه حل مشکلات برقی رابه سرعت پیدا کند.حتا اگرنتوان
راه حل ها رایافت,حداقل می توان خود مشکل را تعیین کرد.اگر چه افراد معمولی نیازی به
استفاده مدام از این وسیله ندارند, ولی از آنجا که ولت- اهم متر وسیله ای کوچک ودم دستی است
,یادگیری استفاده آن برای همه مفید است.اولین قدم برای یادگیری,درک برخی از مفاهیم وتعریفات
است.ولتاژ,که با علامت V نشان داده می شود,همان فشارالکتریکی است که توسط یک منبع
تغذیه ایجاد میشود.این منبع ممکن است باتری چراغ قوه یا برق شهری باشد.به عنوان مقایسه اگر
لوله آب را در نظر بگیریم ,ولتاژمعادل فشاری است که آب را به درون لوله می راند.با علامت
Ωمقیا سی برای سنجش مقاومت الکتریکی است که اهم متر آن را با دقت می خواند. با مراجعه
مجدد به مثال لوله آب,مقاومت الکتریکی با قطرلوله قابل مقایسه است.هر چه قطرکوچک تر
باشد,مقاومت بیشتر بوده ومقدار آبی که از لوله می تواند عبور کند(یا همان جریان الکتریکی
که از سیم می تواندعبورکند)کمترخواهدبود.
اهم متر برای آزمایش ولتاژ,مشخص کردن مدارهای الکتریکی,تعقیب کردن سیم ها وکنترل
مشکلات برقی به وجود آمده ودر هر محلی استفاده می شود.
خرید یک ولت/ اهم متر
یک اهم متر حرفه ای معمولا گران است.ولی یک اهم متر معمولی که بتوان نیازهای افراد غیر
حرفه ای را برطرف کند,چندان قیمت بالایی نخواهد داشت.مدل های بسیار ارزان قیمتی هم وجود
دارد که مدارات محافظ نداشته ودر نتیجه ممکن است در صورت وجود ولتاژهنگام چک کردن عدم
قطعی سیم یا مقاومت مدار,بسوزد.
مدل های آنالوگ ودیجیتال
صرف نظراز قیمت وکیفیت,ولت/ اهم متر به دو نوع اساسی آنالوگ ودیجیتال تقسیم بندی
می شود.نوع انالوگ آن دارای یک صفحه مدرج است که مجموعه ای از مقیاس ها رابااندازه های
مختلف درپشت یک صفحه نشان می دهد.این نوع ولت/اهم متر مترها معایبی دارد.اول اینکه برای
درست خواندن ولتاژیا مقایسه باید مقایس درست را انتخاب کردوسویچ تعیین کننده ی محدود باید قبل
از اندازه گیری به روی ولتاژ یا مقاومت تقریبی چرخانده شود.همچنین در صورتی که زاویه نگاه بر
روی صفحه مدرج به صورت مایل باشد,عددخوانده شده دارای دقت کافی نخواهد بودواز طرف دیگر
اعداد روی صفحه مدرج ریزوناخوانا می باشدواین خود موجب به خطا شده یا عمل خواندن را
دشوار کند. به طور کلی ,تمام ابزارهای سنجش آنا لوگ از دیجیتال ارزان تر هستندودر عوض
کارکردن با آن ها نیز مشکل تر است.اگر چه هنوز هم ولت/اهم مترهای آنا لوگ بسیار دقیق
وگران قیمت برای کارهای حرفه ای وجود دارد,ولی بیشتر متخصصین نوع دیجیتال آن را ترجیح
می دهند.ولت/اهم مترهای دیجیتالی دارای ویژگی هاوقیمت های متفاوتی هستند.انواع ارزان قیمت
دیجیتالی,مانند نوع آنالوگ آن دارای یک سوییچ انتخاب محدوده می باشند که در نتیجه قبل از اندازه
گیری ,باید محدوده ی تقریبی ولتاژرادانست.مدل های گران قیمت تر,تعیین محدوده را به طور
خودکار انجام می دهند.درولت/ اهم مترهایی که تعیین محدوده به طور خودکار انجام می
دهد,باقراردادن پروب ها بر روی دو نقطه,ولتاژیا مقاومت به سرعت ارایه می شود.
تست پیوستگی صوتی برای کلید ,اگرنوک پرآب ها بر روی ترمینال های کلید بوده وکلید در حالت
خاموشی باشد,دستگاه نبایدصدادهد.برعکس اگر کلید در حالت روشن قرارداده شود,صدای دستگاه
باید شنیده شود.اگر دو حالت فوق هیچ صداشنیده نشودویادر هردو حالت صداشنیده شود, کلیدخراب
است.
ویژگی ها
زمان قرائت ولت مترهای دیجبتال ارزان قیمت ,طولانی تر است.از طرف دیگر مدل های ارزان
قیمت در آب وهوای سرد خوب کار نمی کنند.یکی دیگر از مشکلات این مدل ها,نداشتن ویژگی چک
کردن "خازن" می باشد.ولت/ اهم مترهای آنالوگ,حتا ارزان قیمت ترین آنها,بسته به نوع طراحی
می تواند قابلیت چک کردن خازن راداشته باشد.بدنه ولت/ اهم سنج ها بایداز جنس پلاستیک
محکمی باشد,زیرا امکان افتادن آن ها هنگام استفاده بسیارزیاد است.همیشه هنگا م خرید نوع
دیجیتالی,دستگاه را ازجعبه خارج کرده وبا انداختن باتری ,عملکردآن راکنترل کنید.باانجام این
کارمی توان سرعت قرائت در دستگاه را تعیین کرد.هنگام خرید ,پروب های دستگاه رانیز کنترل
کنید.بعضی پروب های ارزان قیمت ,آنقدرکوچک ونازک هستندکه اندازه گیری ولتاژبالامانندبرق
شهری,عملل غیرممکن است.پروب ها وهمچنین ملحقات,آن هارا می توان به طورجداگانه
خریدولی مشخصات ان ها همیشه استاندارد نیست.راحت ترین نوع پروب,گیره های سوسماری
عایق بندی شده است که کارکردن با آنها حتابا یک دست نیزامکان پذیراست.اگرپروب هاوملحقات
آن را به طور جداگانه تهیه می کنید ,دقت کنیدکه فیش آنها به مادگی دستگاه جور باشد.ولت/اهم
مترهای کیفیت بالادارای ویژگی پیوستگی صوتی دردرون خود می باشد.سیستم پیوستگی صوتی
موجب می شود در صورت کامل بودن مدار,از دستگاه صدایی خارج شود که در برخی موارد کمک
زیادی می کند.انواع تست های پیوستگی صوتی بعدا شرح داده خواهند شد.درآخراین که موقع
خریداز انواع ولت/ اهم متر,چه دیجیتال وچه آنالوگ ,چه ارزان وچه گران قیمت ,مطمئن شوید که
دستگاه دارای یک مدارتوکار محافظت کننده در برابر ولتاژدر حالت اندازه گیری مقاومت می
باشد.بدون این مدار,درصورت قرار گرفتن تصادفی دستگاه برروی حالت اندازه گیری مقاومت با
پیوستگی مدار وقراردادن پروب ها برروی مداری که ولتاژدر آن وجوددارد,باعث سوختن دستگاه
خواهد شد,مگر این که دستگاه دارای فیوز باشد.
تست پیوستگی صوتی,تعقیب یک سیم ,با افزایش طول یکی از پراب ها بااستفاده از سیم اضافی,می
توان یک سیم مجزا را که بین دو نقطه ی فاصله دار کشیده شده است از لحاظ عدم وجود قطحی
تست کند.
تست ها یپیوستگی صوتی
تست ها یپیوستگی به این صورت است که یک مسیر کم مقاومت از نوک یکی ازپروب ها تابخشی
که توسط نوک پروب دیگر درحال آزمایش شدن است ,کنترل می شود,اگر مسیرپیوسته باشد,مانند
رشته ی داخل یک مدار ,بوق دستگاه به صداخواهد آمد.برای آزمایش سالم بودن یک لامپ,نوک
یکی از پروب ها را روی بدنه ی پیچ دار لامپ ونوک پروب دیگر را در نقطه ی مرکزی لامپ
قراردهید,در صورت سالم بودن لامپ,دستگاه بوق خواهد زد.باهمین روش می توان المنت یک
آبگرمکن برقی را نیز آزمایش کرد.برای این کار با قطع برق ابگرمکن,سیم هایی که به ترمینال دو
پیچ المنت متصل شده است راخارج کنید.سپس نوک پروب ها را روی هر یک از ترمینال قراردهید
واگر المنت سالم باشد,صدای بوق شنیده خواهد شد.سپس نوک یکی از پروب ها را بر روی ترمینال
المنت ونوک دیگر آن را برروی بدنه ی آبگرمکن قرار دهید,در این حالت نباید صدای بوق شنیده
شود (به صدای در آمدن بوق نشانه ی وجوداتصالی بین المنت و بدنه است ).گذراندن این تست ها
نشان دهنده سالم بودن المنت ها می باشد.
تست ولتاژِ DCباتری خودرو, اگرقطب های باتری با قطب های ولت/ اهم متر تطبیق نداشته
باشند,در دستگاه آنالوگ عقربه در جهت مخالف حرکت کرده ودر دستگاه دیجیتال عدد منفی نشان
داده خواهد شد.
تست یک کلید ساده با دو ترمینال
کلیدهای ساده دیواری وکلیدهای فشاری را می توان با قرار دادن پروب ها بر روی دو ترمینال
کلیدوباز وبسته کردن کلیدآزمایش کرد.تمام سیم ها در موقع ازمایش باید قطع باشند زیرا الکترون
هایی که از مسیر دیگری عبور می کنند ممکن است در عدد خوانده شده خطاایجاد کند.
تعقیب سیم ها
ویژگی پیوستگی صوتی را می توان برای تعقیب سیم ها به کار برد.فرض می کنیم می خواهیم
بدانیم کدام سیم ها در جعبه تقسیم, یک پریز مشخص را تغذیه می کنند.برای این کار در جعبه تقسیم
سردو سیم را که حدس می زنیم به که آن پریز را تغذ یه کرده با شند به هم وصل کرده وسپس نوک
پروب ها در پریز به دوسر سیم ها متصل می کنیم.اگر صدای بوق شنیده شود,معلوم می شود که
بوق درست می باشند.برای اطمینان از صحت آزمایش ,دو سروصل شده ی سیم ها را از هم باز
کرده و دوباره دو سر سیم در پریز راآزمایش می کنیم.در این حالت صدای بوق نباید شنیده
شود(دقت کنیدکه در این آزمایش حتمابوق راقطع کنید)گاهی اوقات لازم است که یک سیم مجزا را
ازمایش کنید.مثلا می خواهیم ببینیم سیم قرمز رنگی که در پریز وجوددارد,همان سیم قرمز رنگی
است که در ده ها متر آن طرف تر در جعبه تقسیم وجودداردیاخیر.برای این کار با بستن یک سیم
اضافی به نوک یکی ازپروب ها و همچنین به سر سیم مورد نظر در جعبه ی تقسیم ,می توان این
مساله را بررسی کرد.اگراز یکسان بودن سیم مطمئن باشید ,عدم شنیدن صدای بوق به معنی وجود
قعطی در مسیر سیم می باشد.گاهی وقت ها ممکن است ورود یک میخ یا پیچ در سیم درون دیوار
قطع شدن آن شده باشد .در این مواقع اگر مسیر سیم در دیوار مشخص باشد,بااتصال نوک یکی از
پروب هابر روی میخ یا پیچ روی مسیر سیم واتصال نوک پروب دیگردر پریز یا جعبه تقسیم
می توان این مساله را نیز بررسی کرد.البته این احتمال وجود دارد که نوک میخ یا پیچ سیم اتصال
نداشته باشد ودر نتیجه صدای بوق شنیده نشود.
تست های مقاومت
یکی دیگراز کاربردهای مهم ولت/ اهم متر,اندازه گیری مقاومت واقعی دستگاه های ا لکتریکی
است.مقاومت الکتریکی به کاهش سرعت یا توقف جریان الکترون ها مربوط می شود.آهسته شدن
جریان الکترون ها همان پدیده ای است که موجب تولید حرارت در لوازم خانگی یا بخاری های
برقی می شود.مقاومت المنت های اب گرم کنی که قبلااز نظرپیوستگی مداربررسی شدند.موجب
تولید گرماوانتقال آن به آب می شود.سیستم تست مقاومت بسیار شبیه سیستم تست پیوستگی است
با این مقاومت که دستگاه دارای شبکه های کا لیبره شده ی بسیاری است که مقداردقیق جریان
الکترون رااندازه گیری می کنند.بااستفاده از اهم متر می توان مقدار دقیق جریان الکترون
هارااندازه گیری می کنند.با استفاده از اهم متر می توان مقداردقیق مقاومت المنت های یک آب گرم
کن برقی یا هر وسیله برقی دیگر راتعیین کرد.قرار دادن نوک پروب ها بر روی پیچ های ترمینال
المنت های آب گرمکن (البته برق وسیم های ورودی وخروجی برق باید قطع باشند)مقاومت آن ها
را نشان خواهدداد.اگردستگاه دارای سیستم تعیین محدوده ی خودگارباشد,مقدارمقاومت به سرعت
به دست خواهد آمدودر غیراین صورت بایدبرای خواندن دقیق مقاومت مقیاس ها را تغییرداد.گاهی
اوقات تولید کننده مقدارمقاومتی که محصول قبل از خرابی باید داشته باشد رااعلام می کند. به
عنوان مثال,سیم پیچ های یک پمپ شناورقبل از خرابی,بایدحداکثرمقدارمقاومت ممکن بین سیم پیچ
به بد نه موتوررادارا باشد. این مقدارباعنوان بی نهایت معرفی می شود که به این معنی است که
در برابر جریان الکترون هایی که موجب راه افتادن موتور می شوند به سمت بدنه ی موتور
مقاومت بی نهایت زیادی وجوددارد.گاهی اوقات,جریان الکتریکی ناشی از صاعقه می تواند موجب
شکست مقاومت بین سیم پیچ هاوبدنه موتورشودودر نتیجه پمپ خراب می شود.
اگرمقاومت بین بدنه ی پمپ وسیم هاکمتراز 5000 اهم باشد,پمپ خراب شده
است.ترانسفورماتورهایی مانند ترانس مربوط به درب بازکن الکتریکی که جریان 220ولت
رابه24ولت تبدیل می کنندرا نیز می توان با اندازه گیری مقدارمقاومت تست کرد .برای این کار
بعداز قطع جریان برق ترانسفورماتور,پروب ها رایک بار در دو سرورودی ان وبار دیگر در دو
سرخروجی آن قرار دهید,در این حالات دستگاه هر مقدار مقاومتی راکه نشان بدهدحاکی از سالم
بودن ترانس است.
نحوه بررسی IPMوپل دیود
برای چک کردن پل دیود مطابق دستورالعمل زیر عمل می کنیم:
a. مولتی متر را روی تست دیود قرار می دهیم.
b. پراب قرمز مولتی متر را روی سر منفی پل دیود و پراب مشکی را روی ورودی تغذیه پل دیود
قرار می دهیم. باید عددی بین 0.6~0.4 (600~400میلی ولت ) مشاهده کنیم.این کار را
برای سایر ورودی های پل دیود هم انجام می دهیم.
c. پراب مشکی مولتی متر را روی سر مثبت پل دیود و پراب مشکی را روی ورودی تغذیه پل
دیود قرار می دهیم.باید عددی بین0.6~0.4ولت ( 600~400 میلی ولت ) مشاهده کنیم. این
کار را برای سایر ورودی های پل دیود هم انجام می دهیم.
d. در صورتی که پراب ها را بر عکس حالت ذکر شده بگیریم هیچ ولتاژی مشاهده نمی شود.
e. مقادیر اعداد اندازه گیری شده باید نزدیک به هم باشند.
تست ولتاژمستقیم ( DC )
اندازه گیری ولتاژ,یکی دیگر از موارداستفاده ی ولت/اهم متر می باشد.این دستگاه می تواندهم
ولتاژDC (مستقیم)وهم ولتاژ AC(متناوب) را اندازه بگیرید.یکی از موارد اندازه گیری
ولتلژDC که احتمال آن پیش می آید,ولتاژباتری خودرو باشد.اگر در حالت خاموشی ,ولتاژباتری
کمتر از 12ولت با شد,نشانه ی اتصال کوتاه در با تری می باشد,با این وسیله همچنین می توان
دینام را نیز بررسی کرد.در حالتی که موتوربا سرعت2500دوربردقیقه درحال کارکردن می
باشد,ولتاژی که دینام به باتری می دهد در حدود2/14ولت باشد.برای اندازه گیری ولتاژدر دو
موردبالا,در ابتدادستگاه رابرروی ولتاژ DC تنظیم کنید و پروب ها را بر روی ترمینال باتری
قراردهید.ولتاژDC دارای قطب های مثبت ومنفی می باشد.بنابراین هنگام اندازه گیری ولتاژ DC
باید قطب های باتری یا هر وسیله دیگررابا قطب هایی که بر روی دستگاه سنجش درج شده
است,مطابقت داد.
تست ولتاژمتناوب (AC)
اندازه گیری ولتاژ Ac یکی از مواردی است که بیشتر تکنسین های برق با آن
سروکاردارند.کارهایی مانندکنترل وجودبرق در مدار,اندازه گیری مقدار ولتاژدر مدار,بررسی
وجودولتاژغیرطبیعی در مدار وبررسی درست بودی ولتاژغیرطبیعی در مداربررسی درست بودن
ولتاژخروجی ترانسفورماتور از جمله اموری هستندکه با استفاده از ولت/ اهم متر با آن ها
پرداخته می شود.
دقت کنید که هنگام کنترل ولتاژمدار,هیچ وسیله ای نباید به آن اتصال داشته باشد.همچنین به خاطر
داشته باشیدکه هر گاه نوک پروب با سیم داغ اتصال پیداکند,خود نیزداغ خواهد شد.
چک کردن خازن
یکی دیگراز موارداستفاده ی پیشرفته ولت/ اهم مترها.بررسی خازن می باشد.خازن ها یکی از
اجزای مدارات الکتریکی هستند که یکی از اجزای مهم وسایل الکترونیکی می باشد.در انواع
دستگاه های تهویه مطبوع نیز خازن وجوددارد .وجوداین خازن برای این است که هنگام راه
افتادن کمپرسور,یک نیروی اضافی به ان وارد شود واین مساله برای سرعت بخشیدن به بالا رفتن
دور موتور در لحظه ی راه اندازی کمک می کند.صاعقه می تواند موجب خرابی خازن ها شودولی
خوشبختانه کنترل سالم بودن آن ها آسان است.برای این کار نوک پروب های ولت/ اهم متر را بر
روی ترمینال های خازن قرار داده وآن را در حالت RX1 دهید.ولت/ اهم مترباعث می شودکه
خازن پر شود که این پدیده با عث عقربه ی ولت/ اهم متر می شود. اگر هیچ اتفاقی روی ندهد,جای
پروب ها را عوض کنیدواگر باز هم تغییری رخ نداد آنگاه می توان دریافت که خازن خراب است.
احتیاط
استفاده نادرست از ولت/ اهم متر نه تنها خطرناک است بلکه منجر به مرگ می شود .تا حد امکان
بررسی ها ی مدارات ولتاژبالای ACرابه متخصصین واگذار کنید.افرادغیرمتخصص تنهااز این
وسیله برای بررسی مدارات ولتاژپایین ,پیوستگی مداروکنترل مقاومت استفاده کنند.
لینك های مزتبط
آموزش تعمیرات کامپیوتربه زبان فارسی+هدیه
آموزش جامع تعمیرات لوازم خانگی
آموزش شارژ کارتریج انواع پرینتر hp به زبان فارسی+ هدیه فروشگاه خريد پستي آنلاین...
ما را در سایت فروشگاه خريد پستي آنلاین دنبال می کنید
برچسب : نویسنده : مدير frootel بازدید : 508 تاريخ : يکشنبه 17 دی 1391 ساعت: 14:52